De klachtenprocedure bij overheidsaanbestedingen werkt niet, zeggen ondernemers. Aanbestedende diensten lappen de uitspraken van de Commissie van aanbestedingsexperts aan hun laars.
VNO-NCW en MKB-Nederland zijn tevreden over de stappen van staatssecretaris Keijzer (Economische Zaken, CDA) voor betere rechtsbescherming bij overheidsopdrachten. Het gaat bij de opdrachten om zo'n 70 miljard euro per jaar. Veel ondernemers ervaren knelpunten bij aanbestedingen, zoals onredelijke inschrijvingseisen en verkeerde of onduidelijke procedures. Aanscherping van de Aanbestedingswet moet ervoor zorgen dat ondernemers bij procedures beter hun recht kunnen halen, wanneer deze verkeerd zijn vormgegeven of leiden tot de verkeerde selectie of gunning.
Verplicht klachtenloket bij overheidsopdrachten
Alle aanbestedende diensten worden straks verplicht om een klachtenloket voor aanbestedingen te hebben, dat aan minimumeisen voldoet. Als stok achter de deur kan een onafhankelijke Commissie van Aanbestedingsexperts adviezen geven over klachten van ondernemers. De aanbestedende dienst is bij klachten over het ontwerp van de aanbesteding verplicht om de procedure 14 dagen op te schorten. Voor het advies zal gelden 'pas toe of leg uit'. Voor selectie- of gunningsbeslissingen komt er een pilot waarbij onafhankelijke experts een rol krijgen bij de klachtenloketten; ook zal de motiveringsplicht bij deze beslissingen worden aangescherpt.
Betere procedure bij rechter
Ondernemers die klachten bij de rechter leggen over een aanbesteding, worden nu nog vaak verweten dat ze te laat zijn. Hierdoor worden de bezwaren niet meer inhoudelijk behandeld. Daar komt nu meer ruimte voor door aanpassing van de Gids Proportionaliteit. Daarnaast zal met het Ministerie van Justitie en Veiligheid worden gekeken naar het verbeteren van de procedure. Bijvoorbeeld door het invoeren van een financiële prikkel, waarbij de aanbestedende dienst opdraait voor de proceskosten, en verplichtingen om tijdig informatie te delen. VNO-NCW en MKB-Nederland gaan graag het gesprek aan om ook hier tot concrete verbeterstappen te komen. Tot slot worden ook de gronden voor vernietiging van een gesloten overeenkomst uitgebreid.
Monitoring en evaluatie
De aanpassingen zijn tot stand gekomen na intensief overleg met het Ministerie van Economische Zaken, VNO-NCW, MKB-Nederland, diverse aanbestedende diensten en de meest betrokken brancheorganisaties. Ook is afgesproken dat aanbestedende diensten de afhandeling van klachten moeten gaan monitoren en hierover rapporteren. Ook zal de effectiviteit van de genomen maatregelen bezien worden in een evaluatie, twee jaar na de inwerkingtreding van de wet.