Ondernemers zijn nog altijd zeer gecommitteerd aan de Banenafspraak. VNO-NCW en MKB-Nederland maken zich echter zorgen, omdat het in de praktijk steeds moeilijker blijkt om kandidaten uit de doelgroep in beeld te krijgen. Daarbij zien ze dat publieke uitvoerders de resterende doelgroep te snel als ‘niet bemiddelbaar’ aanmerken, terwijl er vaak veel meer mogelijk is dan wordt gedacht. Dat schrijven de ondernemersorganisaties in een brief aan de Tweede Kamer, die deze week debatteert over de Participatiewet.
Succesvol voorbeeld van samenwerking
De in 2013 gemaakte Banenafspraak is een succesvol voorbeeld van een intensieve samenwerking tussen publieke uitvoerders en het bedrijfsleven en waarin, met de juiste instrumenten en met de benodigde energie, een belangrijke bijdrage wordt geleverd aan een inclusieve arbeidsmarkt. Het bedrijfsleven staat aan de lat om in 2026 100.000 banen te hebben gecreëerd voor mensen met een arbeidsbeperking. Voor de overheid ligt het doel op 25.000. Het bedrijfsleven ligt tot dusver elk jaar op koers om die 100.000 te halen. Dat zou kunnen veranderen als het aantal kandidaten ‘opdroogt’.
Niet te snel afschrijven
VNO-NCW en MKB-Nederland benadrukken in hun brief dat de publieke uitvoerders mensen met een arbeidsbeperking niet te snel moeten afschrijven. Werkgevers kijken naar wat mensen wél kunnen en als de stap naar werk goed wordt opgebouwd, zijn er vaak volop mogelijkheden. ‘Voor het behalen van de uiteindelijke doelstelling is het essentieel dat mensen uit de doelgroep goed in beeld worden gebracht en inzichtelijk wordt gemaakt wat zij kunnen, willen en wat er nodig is om de stap naar werk te maken’, aldus de ondernemersorganisaties. Het wetsvoorstel vereenvoudiging Banenafspraak zien zij als een stap terug die niet aansluit bij de intrinsieke motivatie van werkgevers.
Werk niet als sluitstuk
Zij wijzen er verder op dat de complexiteit in de uitvoering van de Participatiewet er momenteel vaak toe leidt dat mensen de stap naar werk als risicovol ervaren, terwijl de wet deze stap juist als doelstelling heeft. De ondernemersorganisaties onderschrijven in algemene zin de voorstellen in het programmaplan Participatiewet, maar blijven daarbij het belang van betaald werk voor mensen onderstrepen. ‘Gemeenten moeten werk niet als sluitstuk voor mensen zien, maar als onderdeel van de stap naar een zelfstandig bestaan. Het risico bestaat dat zij wisselend oordelen over de vraag of werk (al) opportuun is, en dat kansen worden gemist die er in de praktijk wel zijn.’
Verder stellen VNO-NCW en MKB-Nederland dat werkgevers in dit verband behoefte hebben aan uniformiteit in de uitvoering. ‘Met de keuze voor decentrale beleidsvrijheid neemt de complexiteit voor werkgevers toe.’