In het sociaal akkoord van 11 april 2013 hebben het kabinet en sociale partners (werkgevers en werknemers) afgesproken dat ze banen gaan creëren bij reguliere werkgevers voor mensen met een arbeidsbeperking. In totaal gaat het om 125.000 extra banen (ten opzichte van de peildatum 1 januari 2013). 100.000 banen in de marktsector die in 2026 gerealiseerd moeten zijn en 25.000 banen bij de overheid die in 2024 gerealiseerd moeten zijn. De banenafspraak is een landelijke afspraak. Op landelijk niveau wordt gekeken of de werkgevers in de sector overheid en de werkgevers in de sector markt de aantallen hebben gerealiseerd die voor hun sector gelden.
De Wet banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten regelt een aantal belangrijke zaken die werkgevers nodig hebben om de mensen uit de doelgroep op de banen te plaatsen en om te monitoren of de werkgevers de extra banen in een jaar hebben gerealiseerd. Het tweede deel van de afspraak uit het sociaal akkoord is de quotumregeling. De quotumregeling kan ingaan als het aantal banen van de banenafspraak niet wordt gehaald. De wet regelt ook een aantal zaken voor de situatie wanneer deze quotumregeling geactiveerd is.
Dit document geeft vanaf pagina 4 de hoofdlijnen van de banenafspraak en quotumregeling aan en geeft vervolgens antwoord op veelgestelde vragen. Op pagina 4 staat de inhoudsopgave met daarin de onderwerpen die aan de orde komen. SZW heeft de vragen en antwoorden in dit document opgesteld in samenwerking met UWV, VNG, VNO-NCW, MKB-Nederland, Algemene Werkgeversvereniging Nederland (AWVN), De Normaalste Zaak (DNZ)branchevereniging voor sociale werkgelegenheid Cedris, Divosa, MBO-Raad, Kennisalliantie, Stichting van de Arbeid, de Programmaraad (VNG, UWV, Divosa en Cedris) en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
De belangrijkste aanpassingen van deze versie van het Kennisdocument hebben te maken met actuele beleidsontwikkelingen en aangepaste wet- en regelgeving. In een aantal gevallen wijzen wij u op voorgenomen wet- en regelgeving. De belangrijkste ontwikkeling voor het Kennisdocument banenafspraak op dat laatste gebied is de vertraging van het wetsvoorstel voor de vereenvoudiging van de Wet banenafspraak. De voormalige staatssecretaris van SZW heeft aangekondigd dat zij de Wet banenafspraak wil gaan vereenvoudigen. In de afgelopen periode heeft het kabinet gewerkt aan een concept voor een wetsvoorstel om deze vereenvoudiging te realiseren. Eind 2020 bleek dat het wetsvoorstel Wet banenafspraak niet meer aan de Tweede Kamer kon worden aangeboden, o.a. omdat dit kabinet demissionair is. De vertraging van dit wetstraject heeft enkele praktische consequenties, waaronder de uitvoering van de quotumheffing op grond van de huidige wetgeving De quotumheffing zal verder opgeschort moeten worden. Dit is nodig om te voorkomen dat anders de opschorting per 1 januari 2022 afloopt, terwijl de heffing niet kan worden uitgevoerd.3 In de brief van 8 juli 20214 heeft de minister van SZW de Belastingdienst en UWV toestemming gegeven om de quotumheffing niet uit te voeren tot in elk geval 1 januari 2024. UWV en Belastingdienst kunnen hierdoor anticiperen op de wettelijke grondslag die het nieuwe kabinet zal creëren voor de verdere opschorting van de uitvoering van de quotumheffing.
Ook hebben we in het Kennisdocument aandacht besteed aan de tijdelijke aanvullende dienstverlening die is ingevoerd vanwege COVID-19. Ten behoeve van die dienstverlening zijn regionale mobiliteitsteams opgezet voor mensen die door COVID-19 hun werk of inkomen zijn kwijtgeraakt of dreigen kwijt te raken en extra ondersteuning nodig hebben om ander werk te vinden. Speciaal voor de doelgroep banenafspraak is tot en met 2022 in totaal 36 miljoen euro beschikbaar via de tijdelijke impuls banenafspraak voor extra ondersteuning.
Aan de informatie in dit Kennisdocument kunnen geen rechten worden ontleend. Het ministerie van SZW heeft dit kennisdocument met grote zorgvuldigheid tot stand gebracht en de stand van zaken van de beleidsontwikkelingen en de wet- en regelgeving per 1 juli 2021 verwerkt.
De informatie in dit Kennisdocument is gebaseerd op de huidige wetgeving en zal mogelijk gedeeltelijk niet meer van toepassing zijn als de Wet banenafspraak verder wordt vereenvoudigd.