Wat is toch het geheim van de innovatiekracht van de VS en van Israël? In welk ranglijstje je ook kijkt, ze staan altijd op plek 1 en 2. Een tipje van de sluier: de overheid is een innovatie-supporter. En hoe!
Wie kijkt naar de ranglijsten van het World Economic Forum, ziet dat Nederland het niet heel slecht doet op het gebied van innovatie. Het Forum zet ons land op de 7e plek. Volgens hoogleraar bedrijfskunde Henk Volberda komt die goede score vooral door het succesvolle topsectorenbeleid. Dat zorgt voor een goede samenwerking tussen universiteiten, overheid en bedrijfsleven. Nederland heeft bovendien hele goede wetenschappelijke onderzoeksinstituten. Maar, zegt Volberda, er valt nog genoeg te winnen. Zeker als het gaat om kredietvertrekking en kapitaal voor het mkb en voor startups.
Innovatief aanbesteden
Erik Stam, hoogleraar economie, stelt ook dat de Nederlandse overheid veel meer zou moeten doen aan innovatief aanbesteden. ‘In plaats van één heel groot bedrijf direct de opdracht te gunnen, zouden veel meer partijen een kleine som geld moeten krijgen om hun voorstellen uit te werken’, zegt hij. ‘Dat kan heel goed werken en innovatie aanjagen, als je de juiste expertise bij elkaar brengt. Het is in het verleden wel geprobeerd, maar de overheid miste het doorzettingsvermogen.’ In het buitenland is het heel normaal dat de overheid publieke problemen in de waagschaal legt, zodat innovatieve ondernemers hun ideeën erop kunnen loslaten.
Kip en ei
In landen die boven Nederland staan op innovatielijstjes, zoals Israël en Amerika, is er veel meer innovatief ondernemerschap zegt Stam. ‘Er wordt hier veel over scale-ups en unicorns geschreeuwd in het publieke debat, maar ik zie nog niet in de cijfers terug dat startups echt doorgroeien. Het is een kip-ei probleem: er zijn meer succesvolle ondernemers nodig die na de verkoop van hun bedrijf zelf gaan investeren.’ Een andere, veel makkelijkere maatregel die overheden zeker moeten nemen, is ondernemers sneller betalen. Stam: ‘Niet pas over drie maanden, maar volgende week. Daar hebben zeker innovatieve startups en mkb’ers heel veel profijt van.’ En, zegt Volberda: ‘Niet bezuinigen op innovatieregelingen zoals de Innovatiebox.’