Schulden bleek ‘een heel taai probleem’ en het hulpaanbod in Nederland bleek ook nog eens heel erg versnipperd. Dat moest en kon anders. De directeur meldde zich via een schuldhulpapp aan als buddy en zag van dichtbij wat schulden met mensen doen.
‘Ik heb zelf lange tijd iemand met een flink schuld begeleid, later vertelde hij te kampen met een gokverslaving.’ Hij werd zelfs bedreigd en achternagezeten door zijn schuldeisers. ‘Probleem was ook dat dit om een illegale schuld ging, die stond nergens geregistreerd. Uiteindelijk kon hij toch deelnemen aan het wettelijke schuldsaneringstraject. Drie jaar lang moest hij rondkomen van vijftig euro per week. Dat is niet te doen. Maar we hebben heel veel contact gehad, veel gesproken en hij heeft het volgehouden. Het is hem gelukt. Hij heeft z’n zaakjes weer op orde. Dat is toch heel mooi.’
‘Er zijn families die de gordijnen dichthouden uit angst voor de volgende deurwaarder’
Alles op een rijtje
Financieel coach Pauline Mulder gaat áltijd op huisbezoek. Zodra ze bij een werknemer binnenstapt, voelt ze vaak de spanning, de schaamte dat het zo ver heeft moeten komen.
Mulder wordt door werkgevers of via het Nibud ingeschakeld. Er zijn dan al signalen dat er geldzorgen spelen. ‘Soms is een loonbeslag de aanleiding om mij in te schakelen of de werknemer heeft zelf laten vallen moeite te hebben om rond te komen. Ik weet nooit wat ik ga aantreffen. Er zijn families die de gordijnen dichthouden uit angst voor de volgende deurwaarder’. Mulder is blij met de toegenomen aandacht voor geldzorgen op de werkvloer. ‘Maar onderschat het taboe rond geld niet. Verwacht niet dat werknemers zich na een oproepje op intranet gaan melden.’
Het is belangrijk dat werknemers op verschillende manieren aandacht vragen voor het onderwerp. ‘Dat kan met een poster met een QR-code op de toiletten. Veel mensen bereik je niet met lappen tekst.’
Aan de slag met geldzorgenOok als werkgever aan de slag? Er zijn genoeg mogelijkheden. Doe hier de quiz: herken jij geldzorgen? Of lees hier de whitepaper Hoe help ik mijn werknemer? Voor mensen met geldzorgen is er Geldfit. Of kijk op Moedige Dialoog.
Haar eerste vraag op een huisbezoek is: hoe gaat het? ‘Ik wil weten hoe mensen erbij zitten. Wat speelt er allemaal? Wat hebben ze allemaal geprobeerd? Sommige mensen wuiven de problemen nog steeds weg, bij anderen is de verslagenheid heel groot. Bijna iedereen, hoog of laagopgeleid, is het financiële overzicht volledig kwijt. Hoeveel schulden ze hebben, wat er maandelijks binnenkomt en uitgaat? Ze hebben geen idee.’ Dat is dan ook de volgende stap. Mulder zet samen met de medewerker alles op een rijtje en dat alleen geeft vaak al rust. ‘Mensen zijn zo bezig met het hoofd boven water te houden, zijn alleen bezig met de dag van vandaag, niet met de lange termijn. Belangrijke post of mail openen? Ook daarvoor is rust in de kop nodig.’
Ze vertelt over een gezin dat ze langere tijd heeft ondersteund. ‘De man werkte in ploegendienst, zijn vrouw was chronisch ziek, met de kinderen was van alles aan de hand. Het gezin had te maken met allerlei hulpverleners en ondertussen liepen de schulden steeds verder op.’ Op het werk hield de man zich goed. ‘Dat zijn vrouw ziek was, was wel bekend, maar dat de problemen zo groot waren? Zoals mijn oma altijd zei: ‘Je kunt wel voor de kop, maar niet in de krop kijken.’ Belangrijk volgens Mulder: laat het thema geld veel vaker terugkomen. Vóórdat het een probleem is. ‘Wacht niet tot er een loonbeslag ligt, dan ben je veel te laat. Dan zijn mensen al jaren bezig met overleven.’
De kunst is volgens haar om als werkgever het onderwerp veel vaker aan te snijden. ‘Als iemand in dienst komt, minder wil gaan werken, een baby krijgt of een huis koopt. Er zijn zoveel haakjes om het over geldzaken te hebben. Organiseer bijeenkomsten over bijvoorbeeld de belastingaangifte. Op die manier maken we geldzaken een volkomen normaal onderwerp, ook op het werk.’
