De onderwereld heeft de bovenwereld nodig. Elektriciens, autoverhuurders en notarissen worden ingeschakeld, bewust of onbewust. Maar ook andere sectoren moeten op hun tellen passen. Volg de weg van drugslab tot vastgoed en ontdek welke risico’s je als ondernemer loopt. Plus 5 tips om dat te voorkomen.
Stap 1: de productie van drugs
Bij ondermijning gaat het vaak om drugsbendes. Zij handelen vooral in cocaïne en pillen. Eerst de coke: die komt volgens Europol in steeds grotere hoeveelheden uit Zuid-Amerika en arriveert in Nederland via onder meer de Rotterdamse haven. De drugs zitten verstopt in containers met ‘gewone’ producten, zoals tropisch fruit. De producenten en kopers van die producten weten dat meestal niet. De criminelen die het transport hebben georganiseerd, sturen na aankomst ‘uithalers’ het havengebied in om de drugs uit de (genummerde) containers te halen. Daarvoor wordt gebruikgemaakt van de diensten van geronseld haven- en douanepersoneel. Zoals een oogje dichtdoen of een bepaalde container verplaatsen.
#Tip voor havenbedrijven
‘Scan’ je personeel, weet wie je binnenhaalt en let ook een beetje op het personeel dat je al hebt, want ronselaars gaan doortastend te werk. Als een medewerker één klusje voor ze heeft gedaan, is er meestal geen weg terug. Wat helpt: havenwerkers voorschrijven om buiten de bedrijfspoort geen bedrijfskleding aan te doen. Dan worden ze minder snel gespot door criminelen.
Pillen en andere synthetische drugs worden in Nederland gemaakt. We staan ook met dit product bekend als exportland. De drugs worden bijvoorbeeld geproduceerd in een leegstaande loods op het platteland, ver uit het zicht van pottenkijkers. Die loods moet worden ingericht, maar dat gaat vrij snel: een paar ketels, vaten met chemicaliën, een tabletteerapparaat en je kunt al pillen draaien. Het chemisch afval wordt vaak gedumpt in de natuur op de grond van een willekeurig bedrijf. De verhuurder van de loods heeft een bepaalde verantwoordelijkheid. Als die cash geld ontvangt met het verzoek om uit de loods weg te blijven, kan hij weten dat het zaakje niet in de haak is.
Hoe raakt een drukkerij bij ondermijning betrokken?
Er zijn ook connecties tussen de onder- en de bovenwereld die minder vanzelfsprekend zijn, zo blijkt uit een onderzoek van de Hogeschool van Amsterdam (Red flags bij criminele inmenging). Neem het geval van een drukkerij die het verzoek krijgt om vetvrij papier te bedrukken met de afbeelding van een steigerend paard. U vraagt, wij drukken, zou je dan zeggen. Maar in dit geval werd de directeur er door een gisse medewerker op gewezen dat van dat soort papier envelopjes worden gevouwen voor drugs in poedervorm. De opdracht wordt om die reden geweigerd.
#Tip voor verhuurders (en anderen)
Ook hier geldt: na de eerste keer (dienst) is er vaak geen weg terug, want als ondernemer ben je chantabel na die ‘misstap’. Verder is het gezond verstand of de onderbuik een goede raadgever. Als het aanbod te mooi is om waar te zijn, is dat meestal ook zo. Let goed op alles wat afwijkt van de normale gang van zaken: een groot bedrag vooraf, het verzoek weg te blijven, bijzondere opdrachten.
Stap 2: het vervoer van drugs
Is de coke uit de container gehaald en zijn de pillen geproduceerd en verpakt, dan moeten die naar de uiteindelijke afzetmarkt. Nederland vormt ook hier een belangrijke draaischijf voor afzet in het buitenland. Criminelen rijden met drugs liever niet in eigen auto’s, want die vallen op en kunnen makkelijk getraceerd worden. Liever maken ze gebruik van huurauto’s. Een wit busje bijvoorbeeld, want dat zou zomaar een pakketbezorger kunnen zijn. Het komt zelfs voor dat huurauto’s geprepareerd zijn met geheime vakken om drugs in te verbergen. Een deel van de sector van het autoverhuur is zo in de greep van de criminaliteit gekomen. De sector heeft dan ook de speciale belangstelling van de politie. In sommige gemeenten is (weer) een vergunningsplicht ingevoerd om de toetreding van foute bedrijven te voorkomen. Die plicht geldt bijvoorbeeld in de Spaanse Polder in Rotterdam, het grootste bedrijventerrein van Nederland waar al langer problemen met ondermijning zijn. Daar bleken veel meer autoverhuurbedrijven actief dan je zou verwachten op basis van de locatie. Toeristen hebben er bijvoorbeeld niets te zoeken.
#Tip voor ondernemers op bedrijventerreinen
Het zal andere ondernemers op een bedrijventerrein ook wel opvallen dat er wéér een autoverhuurbedrijf is neergestreken. Of er zijn andere zaken die opvallen: weinig klandizie of bepaalde klandizie op vreemde tijden. Ondernemers die het zaakje niet vertrouwen, kunnen in het geval van de Spaanse Polder contact opnemen met een speciale ‘politiepost’ op het bedrijventerrein. Dus doe iets met vermoedens, meld het bij de politie of bij Meld Misdaad Anoniem. Criminaliteit op het bedrijventerrein straalt ook af op jouw onderneming.