Hij zit al een kwart eeuw in de food en de retail. Als hoogste baas van Ahold Delhaize (in Nederland vooral bekend van Albert Heijn en bol.com) is Frans Muller ‘altijd bezig in de spiegel te kijken’. En stelt hij zich elke dag de vraag of het bedrijf de goede dingen doet. 'Het is mijn intentie en overtuiging dat we geen mensen in de maatschappij mogen achterlaten.'
In mei van dit jaar klonk de beschuldiging dat bedrijven onnodig hun prijzen verhoogden. De SP vroeg u hardop ‘waar is uw moraal’. Raakt u dat?
‘Ik begrijp dat er politici zijn die met zo’n standpunt stemmen willen winnen. Ik heb er wel moeite mee als zo’n uitspraak wordt gedaan zonder feitelijke onderbouwing, want dat werkt polarisatie en agressie in de hand. Dat merk ik zelf ook in onze winkels wereldwijd. Daar worden onze collega’s soms onvriendelijk aangesproken. Dan horen ze bijvoorbeeld ‘jullie maken te veel winst’, en sommigen denken dan ook dat ze dan maar zonder te betalen spullen uit de winkel mogen halen. Dat kan natuurlijk niet. Dan ga ik voor mijn mensen staan.’
Wie is Frans MullerFrans Muller (62) studeerde Bedrijfseconomie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij is sinds 1 juli 2018 ceo van Ahold Delhaize, na twee jaar adjunct-ceo te zijn geweest van het concern. Hij volgde daarbij Dick Boer op. Daarvoor was Muller – sinds 2013 – ceo van de Belgische Delhaize Groep. Delhaize en de Koninklijke Ahold fuseerden in 2016. Frans Muller werkte van 1988 tot 1997 bij KLM Cargo. Van 1997 tot 2013 was Muller werkzaam bij de Duitse Metro Groep, waar hij vanaf 2006 in de Raad van Bestuur zat. Daarna maakte hij de overstap naar Delhaize.
Maar Ahold Delhaize maakt toch ook grote winsten? We hebben het niet over tientjes.
‘Het gaat om grote bedragen, dat snap ik. Je moet dit wel naast de grootte van het bedrijf zetten. Ahold Delhaize is een bedrijf met in 2022 een omzet van 87 miljard euro en 2,5 miljard euro winst. We hebben wereldwijd 420 duizend mensen in dienst. Als wij zoals nu op elke euro 4 cent winst maken, dan is dat een krappe marge, maar er komt wel een groot bedrag onder de streep uit. Een hoop producenten en leveranciers maken 14 tot 20 cent op de euro winst. Dat zijn compleet andere verhoudingen. Als iemand duurder geworden chocolade ziet liggen in de winkel, dan kijken ze niet naar de fabrikant, maar naar ons. Want ‘dat zijn jullie boodschappen’. Ik snap dat, maar de realiteit is dat we juist een lagere marge hebben in Europa door de inflatie.’
‘We investeren wereldwijd 2,5 miljard euro per jaar, waarvan 600 miljoen in Nederland. Denk aan het verbouwen van winkels, transport, maar ook opleidingen bijvoorbeeld. Dat zorgt per jaar weer voor heel veel werk en 36 miljard omzet voor het Nederlandse mkb. We zijn de grootste private werkgever in Nederland, met honderdduizend mensen die bij een van onze onderdelen werken. En door onze investeringen creëren we ook nog eens indirect 130 duizend banen. Ahold Delhaize staat in de top van belastingbetalers en dan heb ik het over 120 miljoen euro aan winstbelasting in 2022, alleen al in Nederland. Het zijn grote cijfers en daar hebben mensen, heel begrijpelijk, soms minder voeling mee.’
Waarom moet u winst maken?
‘Winst is nodig om een gezond bedrijf te zijn en te blijven. Om bijvoorbeeld stevig te kunnen investeren in onze klimaatdoelstellingen. Wij maken zelf in onze markten de gevolgen van klimaatverandering mee, zoals orkanen in de VS, bosbranden in Griekenland, overstromingen in België. Onze winkels en onze collega’s worden daar ook door getroffen. De eerste prioriteit die ik dan voel als zoiets gebeurt, is zorgen dat de mensen veilig zijn. Maar Ahold Delhaize werkt natuurlijk ook aan de lange termijn met onze klimaatagenda. We willen zelf emissie-neutraal worden en de hele voedselketen aanjagen net-zero te worden. Winst is ook nodig om schokken op te vangen, zoals bijvoorbeeld covid. We hebben veel kosten gemaakt om veilig te kunnen werken en mensen te ondersteunen. Of neem de gestegen energiekosten. We hebben die in Europa voor een groot deel geabsorbeerd om te voorkomen dat onze klanten een nog hogere prijs aan de kassa moesten betalen. Dit is ten koste gegaan van onze marge, die altijd al laag is bij supermarkten.’
‘we zijn geen typisch Amerikaans bedrijf waar het alleen om de aandeelhouders gaat’
Dus het is niet zo dat alleen aandeelhouders garen spinnen bij grote winsten?
‘Ten eerste zijn we geen typisch Amerikaans bedrijf waar het alleen om de aandeelhouders gaat. Wij zijn wat je noemt een multi-stakeholderbedrijf, dus we zijn er voor onze collega’s, de klanten, de toeleveranciers, de buurten en nog veel meer partners. In ons jaarverslag lichten we toe wat we allemaal doen. Hoe we ons inzetten voor mensenrechten, en ook voor gelijke betaling voor gelijk werk. Of hoe we de man-vrouwverhouding in balans krijgen, hoe we de lgbtq+-gemeenschap integreren. Het staat er allemaal in. We zijn er heel transparant over. Drie jaar geleden presenteerden we ons eerste mensenrechtenrapport, waaruit bleek dat er nog werk aan de winkel is. En ook daar moet je open over praten. We kunnen nog wel beter onze boodschap uitdragen, maar misschien is het wel retail-eigen om je niet zo op de borst te kloppen.’
