Hij staat bekend als de chirurg die toch bierbrouwer werd. Jan-Paul Rutten loodst familiebedrijf Gulpener door de coronacrisis en poogt het nóg duurzamer maken. ‘Schandalig dat wij daarin de enige zijn.’ Hij won er vorige week de Koning Willem I Prijs voor duurzaamheid mee.
Jan-Paul Rutten groeide op in Limburg, ging studeren in Amsterdam, werkte als tropenarts in Nepal, en keerde toch weer terug naar Limburg. 'Het evenwicht klopt hier: tussen het sociale leven en het werk, de heuvels en de stad, innovatieve ondernemingen en familiebedrijven. In het westen heb je meer de ratrace. Mensen zijn bezig met hun appartement, hun auto en wat zij die avond gaan doen. Dat vond ik uiteindelijk geen fijne dynamiek.'
Terugkeer in het familiebedrijf
Het was ook een terugkeer naar het familiebedrijf Gulpener. Sinds 2014 staat hij aan het roer, na een stevige inwerkperiode. Want een afgestudeerd chirurg kan niet zomaar even een bierbrouwerij leiden, ook al komt hij uit een geslacht van bierbrouwers. Maar die inwerkperiode wilde hij zelf ook. Net als dat de rest van de familie het moest zien zitten, zijn vader voorop. 'Toen ik hem belde om te vertellen dat ik toch het bedrijf in wilde, heb ik hem voor het eerst in mijn leven stil horen vallen.'
Wie is Jan-Paul Rutten? Gulpener-directeur Jan-Paul Rutten werd in 1974 geboren in het Limburgse Gulpen. Na de middelbare school koos hij voor een studie geneeskunde in Amsterdam. Daar specialiseerde hij zich in chirurgie en werd uiteindelijk tropenarts. Zo werkte hij als chirurg in Nepal. Toen hij in 2012 terugkeerde naar Nederland werd Rutten adjunct-directeur bij Gulpener Bierbrouwerij. In 2015 werd hij algemeen directeur. Dit jaar won hij de Koning Willem I Prijs voor duurzaam ondernemerschap vanwege het milieuvriendelijk produceren van bier en de duurzaam opgebouwde relaties met boeren in de omgeving.
Jan-Paul Rutten is getrouwd en heeft vier kinderen.
Denkt u weleens met corona: was ik toch maar chirurg geworden?
'Nee, dat heb ik in 2012 achter me gelaten, toen heb ik de keuze gemaakt. Ik voel mij goed in mijn rol als directeur van Gulpener. Natuurlijk zijn er zorgen over corona. Ik heb bij het begin van de crisis een week lang in de koplamp zitten staren: wat gebeurt hier? We kwamen in een perfecte storm terecht, want wij zijn sterk op de horeca gefocust, ons nieuwe brouwhuis zou in gebruik worden genomen en we hadden met het oog op de lente een waanzinnige voorraad bier klaar staan. Onze omzet liep met 70 procent terug en we gaan wel een paar miljoen euro verlies draaien, maar op zich zijn we een kerngezond bedrijf. Al zal ik pas echt rustiger op mijn stoel zitten als er licht is aan het eind van de tunnel in de vorm van een vaccin.'
Waarom Jan-Paul Rutten het meest duurzame brouwhuis wilde bouwen:
Het nieuwe brouwhuis ('meest duurzame in Europa'), het 'belevingscentrum' voor bierliefhebbers, het streven om alle grondstoffen bij boeren uit de directe omgeving te halen: Rutten wil zijn stempel zetten op het bedrijf waarmee hij is opgegroeid. Zijn lagere school lag achter de brouwerij: elke ochtend liep hij er via het magazijn naartoe, want dat was de kortste weg. Limburg telde toen tal van brouwerijen. De buren waren de familie Brand. De beide opa’s gingen zelfs met elkaar op vakantie. 'Mijn jeugd was zorgeloos en dorps. De deuren stonden overal open, anders dan in de stad. Ik was altijd buiten: het weiland en de bossen in, de heuvels op.'
Ja, zijn familie behoorde tot de 'gegoede klasse', want ze gingen bijvoorbeeld op skivakantie, maar hij heeft dat destijds nooit zo gevoeld. 'Ik had één soort mensbeeld, maakte geen onderscheid. Pas in Amsterdam ben ik me bewuster geworden van rangen en standen. Mijn zussen en ik werden ook niet verwend. Het hoefde niet te uitbundig van mijn ouders.' Hij werd behoorlijk vrij gelaten in zijn jeugd, mocht zijn eigen keuzes maken. Maar er waren ook duidelijke regels, grenzen aan die vrijheid. 'Netjes zijn, respectvol met mensen omgaan. Dat pas ik ook toe in de opvoeding van mijn eigen kinderen (vier, tussen de 6 en 15 jaar). Ik zeg niet dat ze iets niet mogen omdat ik de baas ben, maar ik leg uit waarom niet.'
Het interview gaat verder na de foto