Drie dingen waar het bedrijfsleven niet blij van wordt:
1. Klimaatverandering? Een hoax
Klimaatverandering is bedacht door de Chinezen, twitterde Donald Trump in 2012. Om te zorgen dat de Amerikaanse maakindustrie geen concurrentie voor hen vormt. Een hoax dus, aldus Trump. Waarschijnlijk gaat hij dan ook uitzoeken hoe hij zo snel mogelijk de Amerikaanse ratificatie van het klimaatakkoord van Parijs ongedaan kan maken. Het Clean Power Plan van Obama, dat inzet op een verschuiving naar duurzame en schone energie, vindt Trump helemaal niks. De kolenindustrie moet juist opnieuw aangejaagd worden. Obama's plannen om de uitstoot van energiecentrales met 30 procent terug te dringen in 2030 moet zo snel mogelijk de prullenbak in. Een regeling die volgens Trump zorgt voor banenverlies. In werkelijkheid valt dat wel mee: in sommige industrieën zullen banen verloren gaan, bij andere zorgt het juist voor banengroei. Zaak is dat Trump gaat inzien dat klimaatverandering geen Chinese hoax is, maar een realiteit, zegt hoogleraar Michael Oppenheimer van Princeton University. ‘Daar moeten wetenschappers een grote rol in spelen.’
Lees hier wat Trump kan doen tegen het klimaatakkoord.
2. Protectionisme
De boodschap dat de Amerikaanse burger helemaal niks heeft gehad aan de globalisering is één van Trumps stokpaardjes. Vrijhandelsakkoorden moeten zo snel mogelijk de prullenbak in, TTIP moet van de onderhandelingstafel. De North American Free Trade Agreement (Nafta), die zorgt voor vrijhandel tussen Amerika, Canada en Mexico, moet zo snel mogelijk stopgezet worden. Daar moet een betere deal uitonderhandeld worden voor de Amerikanen, vindt hij. Sinds China lid is geworden van de World Trade Organization zijn er volgens Trump vijftigduizend Amerikaanse fabrieken gesloten en tientallen miljoenen banen verdwenen. Kortom: Amerika moet zélf weer een grote maakindustrie op gaan bouwen. Dat levert banen op voor miljoenen Amerikanen die werkloos zijn geworden na het sluiten van bijvoorbeeld staalfabrieken. Hoe goed dat uitpakt, is nog maar de vraag. Rich Lowry van nieuwsblog Politico vergelijkt protectionisme met gun control: het implementeren ervan is onrealistisch. De global supply chain is zo geïntegreerd, dat protectionisme helemaal niks oplost.
Voor Nederland staat er in elk geval wel wat op het spel. Nederlandse bedrijven exporteren jaarlijks voor 40 miljard euro naar de VS. De handel met de VS is goed voor 4 procent van het nationale inkomen.
Waarom protectionisme niks oplost voor Amerika.
'Protectionisme is als gun control: implementeren is onrealistisch'
3. Onrust en economische instabiliteit
Over het algemeen worden Amerikaanse bedrijven – in elk geval op economisch vlak – blijer van Republikeinse kandidaten. Die willen belastingen laag houden en weinig bemoeienis van de overheid. Maar het feit dat Trump meer dan eens van gedachten veranderde over zijn standpunten én dat het tot op heden onduidelijk is wat hij écht wil gaan doen, veroorzaakt onrust. En daarmee economische instabiliteit.
De potentiële onrust reikt verder. Trump heeft zich gedurende zijn campagne regelmatig negatief uitgelaten over migranten die al dan niet legaal wonen en werken in de VS. Vooral de Mexicanen moesten het ontgelden. Als dit zijn toon blijft, kan het gevolg zijn dat bevolkingsgroepen tegen elkaar worden opgezet. Ook dat is niet goed voor de economie.
En de onrust blijft niet beperkt tot het Amerikaanse grondgebied. In de wereld buiten Amerika wordt er rekening mee gehouden dat het aloude streven om de wereld veiliger en democratischer te maken, wordt ingeruild voor een America first-beleid. ‘Autoritaire heersers overal ter wereld kunnen gerust zijn. Ze zullen geen harde woorden meer horen vanuit het Witte Huis over hun minachting voor democratie, vrijheid en mensenrechten’, schreef de Zweedse oud-premier Carl Bildt in een opiniestuk.
Trump zal wel de strijd tegen IS en andere jihadisten intensiveren. Maar ook daar wordt de wereld op korte termijn niet rustiger van. Het blijven onzekere tijden, en onzekerheid is nooit goed voor business.
Lees hier meer over Carl Bildt en Trump.
